Termin podatek VAT to potoczne określenie podatku od towarów i usług, czyli daniny dotyczącej obu stron transakcji handlowej, a więc zarówno sprzedawców, jak i nabywców. Podatek ten po raz pierwszy wprowadzono we Francji (było to roku 1954). Później, w związku z podejmowanymi próbami zjednoczenia państw europejskich, stosowanie podatku VAT zaczęło się rozpowszechniać. Kiedy powstała Unia Europejska, dążenie do harmonizacji podatkowej państw członkowskich stało się jeszcze bardziej widoczne – z czasem kolejni członkowie wprowadzali podatek VAT. A jak w tej chwili wyglądają stawki VAT w Wielkiej Brytanii?
Wielka Brytania a jednolity rynek europejski
Wielka Brytania przez lata pozostawała ważnym członkiem Wspólnoty Europejskiej. Jednak z czasem zaczęto dostrzegać coraz więcej wad takiego rozwiązania. W końcu zdecydowano o przeprowadzeniu referendum, w którym obywatele Zjednoczonego Królestwa mieli zdecydować, czy chcą pozostać w Unii Europejskiej, czy też z niej wystąpić. Zapadła decyzja o wystąpieniu, co też stało się 31 stycznia 2020 r.
Brexit stał się faktem, ale Wielka Brytania nie została nagle usunięta ze wspólnego rynku europejskiego. Proces ten następował stopniowo w tzw. okresie przejściowym. Ostatecznie, od 1 stycznia 2021 r., każdy przywóz towaru z terytorium Wielkiej Brytanii na teren państwa unijnego, traktowany jest jako import. Wielka Brytania nie należy już do jednolitego rynku europejskiego, nie musi też podejmować działań służących utrzymaniu systemu podatkowego spójnego z systemem unijnym. Oznacza to, że stawki VAT w Wielkiej Brytanii mogą być wyliczane na zupełnie innych zasadach niż w Polsce.
Rozliczenia podatku VAT
Podatek VAT rozliczany jest w taki sposób, że w rzeczywistości jego wysokość przerzucana jest na konsumenta. Kupując jakiś towar, choćby produkty spożywcze w sklepie, płacimy cenę brutto, która uwzględnia kwotę netto oraz doliczony podatek VAT. Ale przedsiębiorca (producent, sprzedawca) musi ten podatek rozliczyć (zobacz rozliczenia podatkowe). Rozliczając podatek, płaci jego wysokość, która jest uzależniona od wartości netto sprzedaży. Przedsiębiorca może odliczyć podatek VAT, ale warunek jest taki, że wydatek, z którym podatek jest powiązany, musi mieć związek z działalnością opodatkowaną.
Stawki VAT w Wielkiej Brytanii
W Polsce w tej chwili obniżono stawki podatku VAT, co ma związek z galopująca inflacją. Nowe stawki obowiązują do 31 lipca 2022. Wielka Brytania również ma problem z inflacją, właściwie na każdym kontynencie są państwa, które borykają się z kryzysem gospodarczym spowodowanym pandemią. Ale czy mimo to stawki VAT w Wielkiej Brytanii zostały obniżone w 2022 roku?
Brexit spowodował, że w Wielkiej Brytanii przestały obowiązywać podstawy unijnego systemu VAT. Aktualnie na Wyspach obowiązują trzy stawki podatku VAT: stawka podstawowa 20%, stawka obniżona 5% i stawka zerowa 0%. Stawka 20% dotyczy większość towarów i usług, stawka obniżona ma zastosowanie w przypadku produktów zdrowotnych, paliwa czy fotelików dziecięcych, zaś stawka zerowa dotyczy przede wszystkim żywności, książek i ubrań dla dzieci.
